صرفه جویی در انرژی و فضای ابعادی برای آسانسورهای امروزی

   ترجمه: عبدالحمید محرابی

   مجله دنیای آسانسور - شماره 24-23

شرکت شما می‌تواند
اسپانسر این مقاله باشد.

   کلیه حقوق این مقاله محفوظ بوده، و تنها نقل بخشی از آن با ذکر نام نویسنده مطلب،
   مجله «دنیای آسانسور» و لینک مستقیم آزاد است.

تاریخچه آسانسور بسیار طولانی است؛ در هر صورت تولید آسانسورهای ایمن به مفهوم واقعی که به سیستم‌های پاراشوت مجهز باشند، در سال 1854 میلادی آغاز شد. در این مقاله، به طور بسیار اجمالی از تاریخچه موتورهای محرک، آغاز به کار موتورهای بدون موتورخانه و تکنولوژی مربوط به آنها صحبت خواهد شد و اهداف آتی طراحان بیان خواهد گردید.

تاریخچه و تغییرات موتورهای محرک در شکل 1 نمایش داده شده است. موتورها و تجهیزات کنترلی آنها با به کارگیری سیستم‌های الکترونیکی و میکرو الکترونیکی از ابتدای 1970 تا 1990 به طور محسوسی پیشرفت داشته‌اند. تکنولوژی‌های مرسوم امروزی مانند مبدل های VVVF (ولتاژمتغیر - فرکانس متغیر) و سیستم‌های کنترلی دیجیتالی که برای آسانسورها به کار گرفته می‌شوند، توانسته‌اند سرعت آسانسورها را به همراه ایمنی آن افزایش دهند و می‌توان نماد این روند رو به رشد را آسانسور نصب شده در برج LANDMARK یوکوهاما که دارای سرعت 750 متر بر دقیقه می‌باشد، دانست.

ضمن این که در این دوره زمانی (از 1970 تا 1990) هدف تنها افزایش سرعت و ایمنی بیشتر نبوده، بلکه به همراه آن، قصد کاهش مصرف انرژی نیز وجود داشته است، به طوری که مصرف انرژی آسانسورهایی با سرعت معمولی برای کاربری‌های مسکونی به حدود 29% و برای آسانسورهای پرسرعت به حدود 54% ابتدای دهه 70 میلادی رسیده است. در شکل 1 سیر نزولی مصرف انرژی را نیز می توان مشاهده نمود. کاهش مصرف انرزی شاید در برهه زمانی کنونی اصلی‌ترین هدف طراحان باشد، به طوری که اخیراً سیستم‌های محرک با استفاده از باتری‌های NI-H طراحی شده‌اند که می‌توانند انرژی مصرف کنونی را تا 31% کاهش دهند.

زمانی که صحبت از صرفه‌جویی می کنیم، شاید در اولین نگاه، صرفه‌جویی در انرژی را مدنظر قرار دهیم، ولی وقتی به فضای کار نیز توجه کنیم، می توان عدف اتلاف فضا را نیز نوعی صرفه‌جویی در نظر گرفت. امروزه ساخت و ساز به گونه‌ای است که از عرض ساختمان‌ها کم و به ارتفاع آنان افزوده می‌شود، لذا استفاده بهینه از فضای چاه آسانسور بسیار مهم می باشد و این امر فلسفه اغاز به کار آسانسورهای بدون موتورخانه بوده است.

آغاز به کار چنین آسانسور‌هایی از حدود 1990 پدید آمد. آسانسورهای بدون موتورخانه کار خود را با ساختمان‌های مسکونی کوچک و آسانسورهای موتور خطی آغاز کردند و در حال حاضر این آسانسورها روز به روز جای بیشتری در صنعت ساختمان برای خود باز می کنند. توانایی موتورهای الکتریکی مغناطیس دائم برای ماشین‌های کششی به کار گرفته می شود و به این گونه سر و صدا نیز به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. شکل مرسوم آسانسورهای بدون موتورخانه را در شکل شماره 2 و موتوری که برای چنین آسانسورهایی به کار می رود را که جدیدترین موتور کششی با ویژگی مغناطیس دائم است می‌توان در شکل 3 مشاهده نمود. علاوه بر این هدف دیگری نیز مطرح است که باز هم اندازه موتور الکتریکی را کاهش می‌دهد و به جای کابل فولادی، از تسمه‌های تخت استفاده می گردد. (در حال حاضر به صورت آزمایشی تحت بررسی طراحان می باشد)

شاید مورد بعدی در رابطه با صرفه‌جویی در صنعت آسانسور را بتوان مختص به صرفه‌جویی در زمان که مهمترین نیت طراحان است معطوف نمود. فلسفه وجودی آسانسور بیش از این که مربوط به آرامش آدمی باشد، به کاهش زمان رفت و آمد مربوط است. این هدف نه تنها فکر افزایش سرعت آسانسور ها را در سر می‌اندازد، بلکه تا جایی پیش رفته است که نیت آسانسورهای دو کابینه (دو کابین در یک چاه) را در سر طراحان انداخته است. این نیت منجر به تولید نیز شده است، ولی در ابتدای هر پروژه‌ای محدودیت‌هایی نیز وجود دارد، هر چند این آسانسورها می‌تواند برای ساختمان‌های پر ترافیک راه حل مناسبی باشد.

هیچ شکی نیست که این نیت پیش رو زمانی جزیی از تاریخچه آسانسور های نوین در دهه‌های آتی خواهد بود.